Emekli maaşlarına gelecek zam konusu milyonları ilgilendirirken, halen belirsizliğini koruyor. Sürekli kulislerden bilgilere göz dikilirken, enflasyon farkında tartışmalar bitmiyor. 2023’te iki kez artarak SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aldığı en düşük maaş 7 bin 500 lira olmuştu. Kök maaş sorunu ise zamda çalışmaların yoğunlaştığı alanlardan en önemlisi oluyor. SSk ve Bağ-Kur emeklilerinde kök maaş halen 5 bin 500 lira üzerinden hesaplanıyor. Yasal düzenlemeyle artırılması gereken bu miktar yaklaşık 6 milyon emeklinin alacağı zammı da düşürüyor. Emekliler zam olsa da 7 bin 500 lira maaş almaya devam edecek olurken, diğer yandan emekli maaş zam farklarında da senaryolar yazılmaya devam ediyor.
Türkiye’de ekonomik sorunların ana unsuru olan alım gücünde milyonlarca emekli aylardır maaş zamlarını bekliyor. Ekonomide başka konu konuşulmazken, konunun odağına şimdi de Bakan Şimşek yerleşti.
TÜİK, 2023 yılı enflasyon verisini 3 Ocak’ta açıkladı. Açıklanan enflasyon, memur, memur emeklileri ile işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin maaşlarını, zam farklarını ve en düşük maaşı hesaplamaya yöneltti.
2023’te Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yıl dönümü nedeniyle emeklilere 5 bin TL ikramiye verilmişti. Bu ikramiyelerde ilk olarak çalışan emekliler yararlanamadı. Bununla başlayan ayrım tartışmaları şimdi de enflasyonla zam farklarında devam ediyor.
Ekonomim’den Hüseyin Gökçe’nin haberine göre, memur emeklilerinin çalışan memurlarla birlikte bir toplu sözleşmesi bulunuyor. Bu da enflasyonla verilecek maaş zamlarında farklılık yaratıyor. Mart ayında seçimler olması, enflasyonla mücadele sürecinde olunması ve en düşük emekli maaşının açlık sınırı ve asgari ücretin çok altında kalması gibi etmenler emekli maaşları arasında 12 puanlık zam farkı oluşmasına siyasilerin çözüm bulmasını gerektiriyor. ,
2023 yılında Mayıs ayında yapılan Genel Seçimler öncesinde yapılan EYT, en düşük maaş düzenlemeleri 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimler için de beklenti oluşturuyor.
Kök maaşı 5 bin 500 lira olan emeklilerin maaş artışlarında yasal düzenleme gerekirken, milyonlarca emeklinin Hazine desteğiyle 7 bin 500 lira olan emekli aylığında zam yapılsa dahi artış olmayabilir. Enflasyon farkı olan yüzde 37,5 oranında zam kök maaş üzerinden yapılacağından emekliler, yasal düzenleme olmazsa 7 bin 500 lira maaş almaya devam edecek.
2023’te yapılan düzenlemede, Hazine yükünü korumak için kök ücret artışı yerine ‘seyyanen maaşı tamamlama formülü’ getirilmişti. TBMM, 16 Ocak’ta açılacak olurken, bakanlıkların yaptığı çalışmalar sonrası 2 günde yasal düzenleme çıkmazsa milyonlarca emekli yüzde ocak ayında 7 bin 500 lira maaş almaya devam edecek.
Resmi olmayan verilere göre en düşük emekli maaşı olan 7 bin 500 lira alan emekli sayısı 6 milyon kişi seviyesinde.
6 milyon kişinin çoğunluğu da 5 bin 500 TL kök ücret alıyor. Yüzde 37,57 zam alan bir emekli, kök maaş artmazsa zammı bu maaş üzerinden alarak 7 bin 566 TL maaş alacak.
Maaşı 7 bin 501 lira olan bir emekli ise maaşına 2 bin 812 TL zam alacak ve eline 10 bin 312 lira geçecek.
Bir ay önce maaş farkı 1 TL olan iki emeklinin maaş farkı 2 bin 812 liraya çıkacak.
Emekliye ek zamda tarih netleşti mi? 3 senaryoda en düşük emekli maaşı ne olacak?
Memur ile SGK ve Bağ-Kur emeklileri arasında oluşacak fark da hükümetin gündeminde yer alıyor.
Enflasyon ve toplu sözleşme farkıyla 12 puan farkın kapatılması için ek zam konuşuluyor.
Çalışma Bakanlığı’nın çalışmasını tamamladığı, Hazine ve Maliye Bakanlığının üzerinde çalıştığı iddialarıyla emekli maaşlarındaki düzenlemeler için Erdoğan’a iletilecek tarihin netleştiği belirtiliyor.
Memur ve memur emeklilerine enflasyon ve toplu sözleşmeyle birlikte yüzde 49,25, işçi ve esnaf emeklilerine de yüzde 37,57 oranında zam geleceği hesaplanıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı’nın SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ek zam konusunu alternatifli bir çalışmayla teknik olarak iyileştirmede farklı maaş gruplarına farklı yansıtma ve bütçe dengelerini de koruma açısından hesapladığı belirtildi.
Sabah’ın aktardığına göre, 3 ihtimalden ilkinde, kök maaşa göre oransal zam yapılarak enflasyon farkının eklenmesi görülüyor. Bu senaryoda düşükten başlayarak kök maaşa artış yapılıp belli bir seviyeye çekilerek yüzde 37,57 olan 2023 ikinci yarısındaki 6 aylık enflasyon artışının eklenmesi söz konusu.
İkinci senaryoda, kök maaşın artırılarak enflasyon farkında zam yapılması hesaplanıyor. Kök maaşlar seyyanen zam yerine belli bir seviyeye çıkarılacak. Kademeli olarak oransal zam yapılıp yeni kök maaşa da enflasyon farkı olan yüzde 37,57 oranında artış yapılacak.
Son senaryoda da kök maaşların 7 bin 500 liraya çekilip enflasyon farkına refah payı da eklenerek artırılması bulunuyor. Tüm kök aylıklar taban maaş olan 7 bin 500 TL’ye çekilerek, yüzde 37,57 oranındaki enflasyon zammına ek olarak belirlenecek refah payı eklenecek.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı düzenlemelere yönelik hazırlıklarını tamamladı.
Gelecek hafta yapılacak Kabine Toplantısı’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bu senaryolar iletilecek. Kabinede verilen kararla yasal çalışma için Meclis’e gönderilecek. Komisyondan sonra oylanarak kabul edilen yasa tasarısı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
AK Parti’den yapılan açıklamaya göre, düzenlemelerin Ocak ayının 3. haftasında Meclis gündemine girmesi bekleniyor. Bu da düzenlemelerin 26 Ocak Cuma gününe kadar yasalaşması demek oluyor.
SSK’ya bağlı emekliler 17-25 Ocak, Bağ-Kur’a bağlı emekliler de 25-28 Ocak tarihlerinde maaş alacağından, yüzde 37,57 oranında zamlı emekli maaşlarını Ocak ayında alacaklar. Ek zam ve en düşük emekli maaşında yapılacak yasal düzenlemelerin ardından oluşan maaş zam farkları ise yasalaştıktan sonra belirlenecek tarihte Ocak ayı sonunda ya da Şubat ayında hesaplara yatırılacak.
